Gilde Sint Antonius Abt uit Mierlo Hout, bij de bevolking beter bekent als ‘de Schut’, bestaat in de gemeente Mierlo en later in de parochie ST. Lucia al enkele honderden jaren en is daarmee ongetwijfeld de oudste vereniging van Mierlo-Hout, zoals dit Helmondse stadsdeel heet. Over de exacte oprichtingsdatum verkeert men ook in Mierlo Hout in ’t ongewisse, maar uit overlevering is er in 1451 sprake van ’t schutsgilde St. Antonius Abt. In 1537 krijgt men van twee overleden gildebroeders een erfenis ter grootte van 3 en 5 stuivers, aldus een oud geschrift. Het daarop volgende document waarin de naam van het Gilde genoemd wordt dateert van 1598 als ene Ariën Thijs het gilde een erfrente van 25 stuivers per jaar schenkt.

Het oudste bezit zijnde de koningsschild stamt uit het jaar 1644 en is voorzien van de inscriptie ‘Dirck Huberts Coninck A 1644 S Antonis’ en het toont een afbeelding van St. Antonius met ’t varken. Door de eeuwen heen zijn echter veel van de zilverschilden verloren gegaan. Sinds 1644 tot 1900 zijn 17 overgebleven schilden een tastbaar bewijs van het koningsschieten. De taak van het Gilde heeft door de jaren heen gelijke trend gehouden met andere gilden. Van vrijwillige burgerwacht of hulptroepen, tot organisatoren van plaatselijke feesten. Zo zijn ook de gildefeesten of landjuwelen ontstaan. De functies die het gilde in de tegenwoordige tijd heeft, zijn in de eerste plaats het onderhouden van de geest van hulpvaardigheid en broederschap. Daarnaast handhaven zij het voortbestaan van de oude tradities en gebruiken.

In zijn rijke historie heeft het gilde drie keizers gekend. In 1962 was dat Johan van de Konijnenberg, in 1966 Jan van der Putten en in 1986 lukte het Jan Vermeulen de keizerstitel te bemachtigen.

Het schietterrein heeft jaren gelegen tussen Mierlo en Mierlo Hout. Namen als de Schutsboom en St. Antoniusweg herinneren daar nog aan. Het daar aanwezige kapelletje is in 1988 gerestaureerd in zijn oude staat. Tegenwoordig, en dat is sinds 1969 ligt het schietterrein in de Beemd aan de Heeklaan.

De geschiedenis van Antonius Abt

Antonius werd geboren als kind van rijke ouders. Toen Antonius twintig jaar was, stierven zijn ouders. Hij gaf alle bezittingen aan de armen en trok zich in eenzaamheid in de woestijn terug. Later voegden andere christenen zich bij hem en vormden een van de eerste gemeenschappen van monniken in zijn klooster van Sint Antonius in de Oostelijke Woestijn van Egypte. Hij stierf op 105-jarige leeftijd en werd volgens zijn eigen instructies in een geheim graf begraven om te voorkomen dat zijn graf een plaats van verering zou worden. Al snel na zijn dood werd hij heilig verklaard.

Verhalen over Antonius

Zijn bijnaam Antonius met het varken ontstond in de Middeleeuwen. De Antonieten, leden van de naar hem vernoemde verpleegorde, mochten hun varkens vrij laten rondlopen als vergoeding voor de verpleging die zij verstrekten. Op 17 januari werden deze varkens geslacht en het vlees verdeeld onder de armen.

Patroonsfeest

Elk jaar viert ons Gilde in het weekend rond 17 januari nog altijd haar patroonsfeest. Dit is ter ere van onze patroonheilige, de heilige Sint Antonius Abt.